Quyết định giải thể doanh nghiệp là một bước đi quan trọng và mang tính quyết định đối với mọi chủ doanh nghiệp. Đồng thời, việc giải thể một doanh nghiệp tư nhân không chỉ đơn thuần là đóng cửa cửa hàng. Đó là một quá trình phức tạp đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Để quá trình này diễn ra suôn sẻ và hợp pháp, việc nắm vững các thủ tục giải thể doanh nghiệp tư nhân là điều vô cùng cần thiết.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và cập nhật nhất về quy trình giải thể, từ việc chuẩn bị hồ sơ đến việc hoàn tất thủ tục tại cơ quan có thẩm quyền.

Những trường hợp phải làm thủ tục giải thể doanh nghiệp tư nhân

Sau đây là những trường hợp làm thủ tục giải thể doanh nghiệp tư nhân thường thấy tại Việt Nam.

Trường hợp tự nguyện giải thể doanh nghiệp

Theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp tư nhân có thể bị giải thể khi hết thời hạn hoạt động ghi trong Điều lệ mà không được gia hạn. Thời hạn này có thể được xác định bằng nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào thỏa thuận ban đầu của các thành viên hoặc quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, chủ doanh nghiệp tư nhân cũng có quyền chủ động quyết định giải thể doanh nghiệp của mình, bất kể thời hạn hoạt động có còn hiệu lực hay không. Quyết định này có thể được đưa ra do nhiều lý do, chẳng hạn như kinh doanh thua lỗ, thay đổi kế hoạch kinh doanh, hoặc các yếu tố khác tác động đến hoạt động của doanh nghiệp.

Khi có quyết định giải thể, doanh nghiệp sẽ tiến hành các thủ tục thanh lý theo quy định của pháp luật. Quá trình thanh lý bao gồm việc xác định tài sản, nợ phải trả, thanh toán các khoản nợ, phân chia tài sản còn lại cho các thành viên và cuối cùng là làm thủ tục đăng ký chấm dứt hoạt động tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Trường hợp bắt buộc giải thể doanh nghiệp

Có nhiều trường hợp nhỏ mà doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện thủ tục giải thể doanh nghiệp.

Mất thành viên: Khi công ty không còn đủ số lượng thành viên tối thiểu theo quy định của Luật Doanh nghiệp trong vòng 06 tháng liên tiếp, hoạt động kinh doanh sẽ gặp nhiều khó khăn và không thể duy trì. Trong trường hợp này, doanh nghiệp buộc phải tiến hành thủ tục giải thể.

Chủ doanh nghiệp gặp sự cố:

Mất: Nếu chủ doanh nghiệp tư nhân qua đời và không có người thừa kế hoặc người được uỷ quyền hợp pháp tiếp quản doanh nghiệp thì doanh nghiệp sẽ không còn người đại diện theo pháp luật và buộc phải giải thể.
Bị kết án tù: Khi chủ doanh nghiệp bị kết án tù, họ sẽ mất tư cách pháp nhân và không thể tiếp tục điều hành doanh nghiệp.

Bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp:

Vi phạm pháp luật: Khi doanh nghiệp vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về kinh doanh, cơ quan có thẩm quyền có thể ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Việc doanh nghiệp bị tước bỏ tư cách pháp nhân và phải dừng mọi hoạt động.
Hoạt động không đúng ngành nghề đăng ký: Nếu doanh nghiệp hoạt động sai lệch so với ngành nghề đã đăng ký, cơ quan nhà nước có quyền thu hồi giấy phép kinh doanh.
Không còn trụ sở chính: Khi doanh nghiệp không còn trụ sở chính hoặc địa chỉ đăng ký đã thay đổi mà không thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền, giấy phép kinh doanh cũng có thể bị thu hồi.

Hồ sơ giải thể doanh nghiệp tư nhân cần thiết

Sau đây là điều bạn cần chuẩn bị cho hồ sơ giải thể doanh nghiệp tư nhân đúng theo quy định của pháp luật. Bạn có thể tham khảo thêm ý kiến của chuyên gia dựa trên trường hợp của mình để tránh sai sót trong quá trình chuẩn bị giấy tờ. Theo quy định tại Điều 208 và 210 Luật Doanh nghiệp 2020, quy định giải thể doanh nghiệp tư nhân phải bao gồm đầy đủ các thành phần sau:

Thông báo về việc giải thể: Đây là văn bản chính thức thông báo đến cơ quan đăng ký kinh doanh về quyết định giải thể của doanh nghiệp.
Nghị quyết, quyết định giải thể: Đây là văn bản pháp lý có giá trị, thể hiện sự nhất trí của các thành viên hoặc chủ sở hữu doanh nghiệp về việc chấm dứt hoạt động.
Báo cáo thanh lý tài sản: Văn bản này trình bày chi tiết quá trình thanh lý tài sản của doanh nghiệp, bao gồm việc bán, chuyển nhượng hoặc xử lý tài sản, cùng với các chứng từ liên quan.
Danh sách chủ nợ và số nợ đã thanh toán: Đây là danh sách cụ thể các cá nhân, tổ chức đã và đang có nợ với doanh nghiệp, kèm theo thông tin về số tiền nợ và các chứng từ chứng minh việc đã thanh toán đầy đủ, bao gồm cả các khoản nợ thuế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp (nếu có).

Việc chuẩn bị đầy đủ và chính xác các thành phần trên là vô cùng quan trọng để đảm bảo quá trình hoàn thành thủ tục giải thể doanh nghiệp được diễn ra thuận lợi và đúng quy định.

Các thủ tục giải thể doanh nghiệp tư nhân theo quy định

Dựa trên quy định giải thể doanh nghiệp tư nhân mà Nhà nước đã ban hành, sau đây có hai dạng thủ tục giải thể doanh nghiệp tùy vào trường hợp giải thể.

Thủ tục giải thể doanh nghiệp tư nhân theo nghị quyết

Bước 1: Thông báo ý định giải thể

Phòng Đăng ký kinh doanh đóng vai trò quan trọng trong việc khởi động thủ tục giải thể doanh nghiệp. Ngay sau khi nhận được thông báo từ doanh nghiệp, cơ quan này sẽ tiến hành công khai thông tin trên hệ thống thông tin quốc gia và thông báo cho cơ quan thuế. Việc cập nhật tình trạng doanh nghiệp thành “đang làm thủ tục giải thể” giúp đảm bảo tính minh bạch và tạo điều kiện thuận lợi cho các bước tiếp theo.

Bước 2: Thanh toán các khoản nợ

Doanh nghiệp phải đảm bảo thanh toán hết tất cả các khoản nợ, bao gồm nợ thuế, nợ bảo hiểm, và các khoản nợ khác với các tổ chức, cá nhân.

Bước 3: Hoàn tất thủ tục giải thể doanh nghiệp tư nhân tại chi nhánh, văn phòng đại diện (nếu có)

Đóng cửa các điểm kinh doanh nếu doanh nghiệp có chi nhánh, văn phòng đại diện, cần thực hiện thủ tục đóng cửa tại các địa điểm này.

Bước 4: Đăng ký và nộp hồ sơ giải thể doanh nghiệp tư nhân

Bước cuối cùng trong quá trình giải thể doanh nghiệp là việc nộp hồ sơ đăng ký giải thể. Hồ sơ này bao gồm đầy đủ các giấy tờ chứng minh doanh nghiệp đã hoàn thành các nghĩa vụ pháp lý, đặc biệt là việc thanh toán nợ. Sau khi nhận được hồ sơ, cơ quan thuế sẽ tiến hành xác minh thông tin về nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp. Nếu không có bất kỳ vấn đề gì, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ chính thức ra quyết định giải thể, đánh dấu sự kết thúc của doanh nghiệp.

Thủ tục giải thể doanh nghiệp tư nhân khi bị thu hồi Giấy chứng nhận

Trong trường hợp doanh nghiệp bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoặc có quyết định của Tòa án, quy trình hoàn thành thủ tục giải thể doanh nghiệp tư nhân sẽ diễn ra như sau:

Bước 1: Công khai thông tin và cập nhật tình trạng

Ngay khi có quyết định thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc quyết định của Tòa án có hiệu lực, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ tiến hành các thủ tục bắt buộc để chấm dứt hoạt động của doanh nghiệp. Cụ thể, Phòng sẽ công khai quyết định trên Cổng thông tin quốc gia, đồng thời cập nhật tình trạng thành “đang làm thủ tục giải thể” trong hệ thống dữ liệu. Ngoài ra, họ sẽ thông báo cho cơ quan thuế để doanh nghiệp hoàn tất nghĩa vụ tài chính trước khi chính thức ngừng hoạt động.

Bước 2: Thanh toán mọi khoản nợ còn tồn đọng của doanh nghiệp

Doanh nghiệp phải tiến hành thanh toán toàn bộ các khoản nợ còn tồn tại.

Bước 3: Nộp hồ sơ đăng ký giải thể tại Cơ quan

Sau khi hoàn tất việc thanh toán nợ, chủ doanh nghiệp nộp hồ sơ đăng ký giải thể đến Phòng Đăng ký kinh doanh. Thủ tục và hồ sơ tại bước này tương tự như trường hợp doanh nghiệp tự nguyện giải thể.

Ngoài ra, nếu trong vòng 180 ngày kể từ khi thông báo tình trạng “đang làm thủ tục giải thể”, Phòng Đăng ký kinh doanh không nhận được hồ sơ đăng ký giải thể từ doanh nghiệp và cũng không có ý kiến phản đối từ bên thứ ba, Phòng sẽ tự động chuyển tình trạng của doanh nghiệp thành “đã giải thể”.

Cảm ơn bạn vì đã đọc bài viết về thủ tục giải thể doanh nghiệp của Replus, chúng tôi hy vọng sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cấp thiết để giải quyết những vấn đề đang xảy ra. Chúc bạn có một ngày tốt lành, suôn sẻ và thật nhiều sức khỏe.

Xem thêm: Sơ đồ bộ máy quản lý doanh nghiệp